Yaprağın Görevleri

Yaprağın görevleri, bir bitkinin solunum ve besin yapmakla görevli olduğu organ yapraklardır. Yaprakların geniş ve yassı bölümüne yaprak ayası adı verilmektedir. Dala ve gövdeye bağlandığı bölümüne yaprak sapı, yaprak sapının biraz genişleyerek gövde ve dal kısmına bağlanan ucuna yaprak kını, yaprak kını ile dal arasındaki kısma tomurcuk adı verilmektedir. Yaprağın geniş kısmından iletişimi sağlayan borulara damar denilmektedir.

Yaprakların geniş kısımları tek parçalı ise bu tür yapraklara basit yaprak, yaprak genişliği çok parçalı ise bileşik yaprak adı verilmektedir. Yapraklar genişliklerine göre, yuvarlak, iğne, söğüt ve el ayası şeklinde ayrılmaktadır.

Yapraklar, bir ağacın en belirgin organıdır. Temel ayırım şu şekilde yapılmaktadır. Elimize aldığımız bir yaprağın, iğne veya pul şeklinde yapraklı bir ağaca ait olup olmadığını veya sonbahar, kış aylarında yapraklarını döken bir ağaca mı ait olduğu ya da daima yeşil yapraklı bir ağaca ait olup olmadığına karar vermek olmalıdır. Yaprak organı, sürgün üzerindeki nodlara bağlı olarak bulunan aya, yaprak sapı ve taban adı verilen üç bölümden oluşmaktadır. Çoğunlukla geniş, yassı ve yeşil renkli bir organdır.

Yaprağın görevleri olan solunum yapmak, stomalar ile olmaktadır. Solunum yaprakların üzerindeki gözenekler ile olmaktadır. Gözenekler sayesinde bünyesine oksijeni alır ve üretilen glikoz yardımı ile solunumu gerçekleştirirler.

Yaprağın görevleri olan terleme yapmak, solunum ve fotosentez sonucu bitkide meydana gelen ısı artışının azaltılması sebebi ile meydana gelen ısının fazlasının dışarıya buharlaşma ile atılması gerekmektedir. Bitkiler, sürekli solunum yaptıklarında terleme daha fazla gerçekleşmektedir. Terleme hızı; yaprak genişliğine, sıcaklığa, neme ve ısıya bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Kaktüs gibi bazı bitkilerde, terlemenin daha az olması için yapraklar diken şeklindedir.

Yaprağın görevleri olan fotosentez yapmak, tüm bitkiler kendi besinlerini üretirken yalnızca bulundukları topraktan faydalanmamaktadırlar. Toprakta bulunan mineral ve vitaminler yanında, su ve havada bulunan CO2'de kullanılmaktadırlar. Bu maddeleri alarak yapraklarında bulunan gözeneklerden geçirerek fotosentez yapmaktadırlar.