TBMM Görev ve Yetkileri
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), Türkiye Cumhuriyeti'nin yasama organıdır ve görev ve yetkileri anayasayla belirlenmiştir. TBMM üyeleri, halk tarafından beş yılda bir seçilir ve bu üyeler milletvekili olarak adlandırılır. Milletvekilleri, 1982 Anayasası'na göre çalışır. Anayasanın 7. maddesine göre yasama yetkisi TBMM'ye verilmiştir. TBMM, kendi iç tüzüğüne göre çalışmalarını düzenler.
TBMM'nin Yetkileri Nelerdir? - Kanun koymak
- Kanun değiştirmek
- Kanun kaldırmak
TBMM'nin Görevleri Nelerdir? - Kanun koymak (1982 Anayasası'nın 87. maddesine göre bu yetki verilmiştir)
- Kanunları görüşmek, gerekirse değiştirmek ve kaldırmak
- Bütçe görüşmeleri yapmak, bütçeyi hesaplamak ve planlamak
- Para basılmasına karar vermek (87. maddede kanunla sabitlenmiştir)
- Savaş ilan edilmesine karar vermek (Anayasanın 92. maddesine göre düzenlenir. 129. maddeye göre de izlenecek yöntem belirlenir)
- Uluslararası antlaşmaları onaylar ve denetler
- Bakanlar Kurulu için kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi vermek
- Genel af veya özel af çıkarmak (Anayasanın 14. maddesine göre af çıkarabilir)
- Hükümeti denetlemek (Görev ve yetkileri belirleyen Anayasanın 98, 99 ve 100. maddelerine göre "Bakanlar Kurulu ve bakanları denetlemek" ibaresi yer almaktadır)
- Meclis iç tüzüğünü yapmak
- Kanun hükmünde kararnameleri onaylamak
- Mahkeme tarafından verilen ölüm cezalarının yerine getirilmesine karar vermek
- Anayasanın hükümleri gereği diğer görev ve yetkileri yerine getirmek
Ek olarak, TBMM'nin görevleri arasında ayrıca kamu denetçiliği yapmak, milletlerarası anlaşmaları onaylamak ve yürütme organını denetlemek de bulunmaktadır. TBMM, aynı zamanda anayasal düzenin korunmasında önemli bir rol oynar ve anayasa değişikliklerini gerçekleştirme yetkisine sahiptir. Yasama sürecinde TBMM'nin komisyonları, kanun tekliflerini detaylı bir şekilde inceleyerek genel kurula sunar.
|
Utkan
12 Temmuz 2024 CumaTBMM'nin kanun koyma yetkisi anayasada belirtilmiş, peki bu yetkiyi nasıl kullanıyorlar ve hangi aşamalardan geçiyorlar? Ayrıca, TBMM bütçe görüşmelerini yaparken nelere dikkat ediyor ve bu süreç nasıl ilerliyor?
Cevap yazAdmin
12 Temmuz 2024 CumaUtkan, TBMM'nin kanun koyma yetkisi anayasa ile belirlenmiştir ve bu yetkiyi kullanırken belirli aşamalardan geçer. İlk aşama, kanun teklifinin TBMM'ye sunulmasıdır. Bu teklif milletvekilleri veya Bakanlar Kurulu tarafından yapılabilir. Teklif, TBMM Başkanlığı'na sunulduktan sonra ilgili komisyona havale edilir. Komisyon, teklifi inceler, gerekirse değişiklikler yapar ve raporunu hazırlar. Komisyon raporu, Genel Kurul'a sunulur ve burada maddeler halinde görüşülür. Her madde üzerinde ayrı ayrı oy kullanılır ve kabul edilen maddeler birleştirilerek kanun haline getirilir. Son aşama ise Cumhurbaşkanının onayıdır. Cumhurbaşkanı, kanunu onayladıktan sonra Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girer.
Bütçe görüşmeleri ise daha özel bir süreçtir. Bütçe, Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanır ve TBMM'ye sunulur. Bütçe tasarısı, Plan ve Bütçe Komisyonu'nda detaylı bir şekilde incelenir ve burada değişiklikler yapılabilir. Komisyondan geçen bütçe tasarısı, TBMM Genel Kurulu'nda görüşülür. Görüşmeler sırasında milletvekilleri, bütçenin çeşitli kalemleri hakkında sorular sorar ve önerilerde bulunur. Bütçenin kabul edilmesi için Genel Kurul'da oy çokluğu gerekir. Bütçe görüşmelerinde özellikle ekonomik istikrar, kamu harcamalarının verimliliği ve mali disiplin gibi konulara dikkat edilir. Bu süreç, bütçe yılından önce tamamlanır ve yeni mali yılın başlangıcında yürürlüğe girer.