Ribozom Görevi, canlı olmanın en önemli yapıtaşı, işlevsel proteinlerdir. Organizmada bulunan proteinler farklı işlevlere sahip biyolojik moleküllerdir. Vücuttaki proteinler ise ribozom adı verilen nanometre büyüklüğündeki yapılardan sentezlenir. Tüm hücrelerin içeriğinde bulunan ribozomlar, sitoplazmada ya serbest halde veya endoplazmik retukuluma tutunmuş mitokondri ve kloroplast gibi hücrelerin içinde de bulunurlar.
Serbest haldeki
ribozom görevi, hücre içinde işlevleri olan proteinleri sentezlemek iken, endoplazmik retikuluma tutunmuş olan
ribozom görevi, hücre dışına gönderilen hücre zarında ya da bazı organellerde görev alan proteinleri sentezlemektir.
Ribozom görevi nedir?
Ribozomlarda bulunan her bir proteinin görevi tam olarak bilinmemekle birlikte, bazı proteinler yapısal işleve sahip olup bazıları da enzim olarak çalışmaktadır. Ribozom görevi temel olarak, hücre ve organizmanın ihtiyaç duyduğu protein sentezidir.
- Ribozom görevi protein sentezi olduğundan, binlerce gen barındıran DNA'nın sitoplazmaya geçmesi ve bu bölgenin ribozomlar tarafından olunması mümkün olmadığından bir mesajcı gerekir. DNA'da okunması istenen bilgiye göre mRNA sentezlenir. Sentezlenen mRNA sadece DNA'daki özel bilgiyi taşır. MRNA özel kanallardan geçerek, sitoplazmaya oradan da ribozoma ulaşır. MRNA vücut için nasıl bir protein ihtiyacı var ve nasıl bir protein sentezlenmesi gerektiğini ribozoma iletir.
MRNA'da bulunan bilgiler, nükleotidler kullanılarak yazılır ve tek bir sözcük halinde ribozoma iletilir.
- Ribozom görevi mRNA'dan gelen bu bilgiye göre gerekli proteini sentezlemektir. Translasyon denilen bu işlemde mRNA'da her üç nükleotid bir amino aside karşılık gelmektedir. Oroteinlerin yapı taşları olan bu aminoasitler, tRNA'lar tarafından ribozoma getirilir. Ribozom görevi olan sentezi gerçekleştirir.
Tek bir mRNA ve tek bir ribozom ile vücudun istediği kadar ve istediği türde protein sentezi gerçekleştirmek mümkün değildir. Bir mRNA kısa zaman ve yeterli sayıda protein sentezlemek için çok fazla sayıda ribozoma ihtiyaç bulunur. Protein sentezi işleminde mRNA ribozomdan geçer, ilk ribozomda işi bittiğinde ikinci ribozoma aktarılır ve aynı proteine ait yeni bir kopyalama işlemi yapılır. Bu aktarma işlemi sırasında ilk ribozom mRNA'nın geri kalan kısmındaki bilgileri okumaya devam eder. MRNA ikinci ribozomu terk ettiğinde üçünü ribozom kopyalama işlemini devam ettirirken 2. Ribozom kalan bilgileri okumaya devam edecektir. İşlem bu şekilde otomatik olarak devam eder. Ribozom görevi aynı zinciri çok sayıda okumaya devam ederek protein sentezini gerçekleştirir.
