Merkezi sinir sistemi organları ve görevleri, canlıların vücudunu yöneterek dışarıdan gelen bütün uyarıların anlaşılmasını sağlayan ve bu sinyalleri alarak bilgiyi işleyip, insan vücudundaki iletilerin bütün hücresel ağlarla birlikte başka iç organlara iletilmesini sağlayıp, kasların ve organların çalışmasını düzenleyen sisteme sinir sistemi denilir.
Merkezi sinir sitemi milyonlarca nöronlardan meydana gelmektedir. İnsan vücudunda altı adet farklı sinir sistemi bulunmaktadır. Merkezi sinir sistemi ve organları beyin ve omurilik olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır. Omurilik soğanı ve beyincik beynin kısımları olup, dört organdan oluşmaktadır.
Merkezi sinir sistemi organları ve görevleri detaylı bir şekilde anlatılmıştır.
Merkezi Sinir Sistemi Organları ve Görevleri
Beyin ve Görevleri: Kafatası kemikleri arasında iki yarım küreden oluşan girintili ve çıkıntılı yüzeyi ile milyonlarca nöronlardan oluşan organa beyin denilir. Beyin, beyincik ve omurilik soğanı gibi bölümleri bulunmaktadır.
- Zeka, düşünme, hafıza, akıl, algılama, hayal kurma gibi düşünülerek yapılan istemli olan hareketleri gerçekleştirmektedir.
- Vücudun hareket etmesi için kaslara emir vererek, hareketi gerçekleştirir.
- Günlük temel ihtiyaçların karşılanmasını sağlar. (Susama, acıkma ve uyuma gibi.)
- Duyu organlarından gelen uyarıları değerlendirerek, tepki oluşturur. Böylece beş duyu organları ile yapılan işleri hissetmemizi sağlar.
- Vücut sıcaklığını ve kan basıncını düzenler.
- Merkezi sinir sistemi organlarının yardımı ile vücudu kontrol eder ve yönetir.
Beyincik ve Görevleri: Beynin alt ve arka kısmında bulunarak iki yarım küreden oluşur. Diğer bir adı ile küçük beyin ya da yaşam ağacı da adı verilir.
- Vücuttaki kasların düzenli bir şekilde çalışmasını sağlar. Böylece hareketin dengelenmesinde rol oynamaktadır.
- Kulaktaki yarım daire kanallarından gelen bilgileri değerlendirerek, vücudun dengesini sağlamaktadır.
Omurilik Soğanı ve Görevleri: Beynin alt ve arka kısmında kalarak, omurilik ile beyin arasında bulunan dış yüzeyi koruyucu bir zar ile örtülü düz organa omurilik soğanı adı verilir.
- Organlar arasındaki uyarıların geçişini sağlamaktadır.
- İstem dışı çalışan kalp, mide, bağırsaklar, karaciğer ve böbrek gibi iç organların çalışmasını sağlar.
- İstem dışı gerçekleşen kalp atışı, gevşeme, kasılma, hapşırma, solunum gibi faaliyetleri kontrol eder.
- Sindirim, solunum, boşaltım ve dolaşım gibi olayların çalışmalarını denetler.
Omurilik ve Görevleri: Omurilik soğanından başlayarak kuyruk sokumuna kadar devam eden, sırtta omurganın içinde bulunan sinir topluluğuna omurilik adı verilir. Vücuttaki organların beyine, oradan organlara giden sinirler omuriliğe giderek burada çaprazlanmaktadır.
- Beyin ile iç organlar arasındaki sinir geçişini sağlar.
- Düşünülmeden gerçekleştirilen hareketleri yani refleksi gerçekleştirir.
- Kazanılan ve alışkanlık haline gelen reflekslerin denetlenmesini sağlar.
