Beynin Bölümleri ve Görevleri
Beynin bölümleri ve görevleri, kafatasının içerisinde bulunan ve girintili çıkıntılı bir yapıya organa beyin adı verilir. Beyin iç bölüm ve dış bölüm olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Beynin iç bölümü beyaz, dış bölümü ise boz renklidir. Beynin dış kısmında sinir hücreleri yani aksonlar bulunmaktadır. Bu sinir hücreli kısma da ak madde denilir.
Anatomik olarak beyin 3 beyinden oluşmaktadır. Bunlar ön beyin, arka beyin ve orta beyindir. Bu bölümler birbirleri ile bağlantılı olsa da birbirinden farklı görevleri vardır. Beynin bölümleri ve görevleri aşağıdaki gibidir.
Beynin bölümleri
Ön beyin: Uç beyin ve ara beyin olarak iki bölümden oluşmaktadır. Ön beyin, beynin bölümleri arasında en çok dikkat çeken, en büyük bölümüdür. - Ara beyin; Ön beynin talamus, hipofiz bezi ve hipotalamusun arka bölgelerini içine alan kısma denilir. Talamus koku duyusu hariç beynin kabuğuna giden duyuların toplanması ve dağılması bu kısımdan sorulur. Duyular beyin kabuğuna iletmeden önce güzel ya da çirkin, iyi veya kötü gibi sınıflandırmaların yapıldığı yerdir. Hipotalamus ise doku ve iç organların kontrol merkezidir. Fakat bu işlem ancak ve ancak hipofiz bezlerinin denetlenmesi ile sağlanmaktadır. Bu olaylar vücut içi dengenin sağlanması ile gerçekleşir.
- Uç beyin; Beynin diğer bölümlerini üst taraftan kapatan bölüme denilir. Önden arka kısma doğru yarıklar ve çatlaklar ile birbirinden ayrılarak, küre şeklinden meydana gelmiştir.
Bu kısım üst bölgeden nasırlı kısım ile, alt bölgeden ise beyin üçgeni adı verilen bağlarla birbirine bağlanmıştır. Bu bağlara da akson denilmektedir. Uç beynin görevleri hayal kurma, öğrenme, değerlendirme, hafıza, konuşma, istemli hareket, yazma, çağrışım ve bilinçli düşünme gibi olayların oluşumunda etkilidir. Yani bu bölüm duyu organlarının kontrol merkezi haline gelmiştir.
Orta beyin: Ön beyin ile arka beynin arasında kalan kısma denilir. Bu bölümde bazı görme ve işitme refleksleri bulunmaktadır. Bu merkezler ışıkta göz bebeğinin küçülmesini ya da birkaç işitme refleksini ortaya çıkarmaktadır.
Arka beyin: bu bölüm omurilik, omurilik soğanı ve beyincikten oluşmaktadır. - Omurilik; soğanından başlayarak kuyruk sokumuna kadar uzanan, silindir şeklindeki yapıya omurilik adı verilir. Omurilik beyin yapısından farklı olup, dışı ak madde içerisi ise boz maddeden oluşmuştur. Bu bölümde omurilik sıvısı bulunur ve üç zardan oluşur. Yetişkin bir bireyde omurilik ortalama 45 cm uzunluğundadır. Omuriliğin görevleri beyinden vücuda ve organlara giden ve beyine gelen uyarıları iletmektedir.
- Beyincik; omurilik soğanının üzerinde bulunmaktadır. Beynin arka ve alt kısmında bulunan beyinciğin ortasında bir merkezi vardır. Bu merkez iki küreden oluşur. Beyinciğin dış kabuk kısmı boz maddelerden, nöronlardan oluşmaktadır. İç kısımlarında ise ak maddelere yani nöron aksonları yer almaktadır. Beyinciğin görevi vücudun dengelenmesini, kas hareketlerinin düzenlenmesini ve çizgili kasların düzenli çalışmasını sağlamaktadır. Eğer beyincik zedelenirse, bireyin kas hareketleri de düzensizleşir.
- Omurilik soğanı; beyinciğin alt kısmında omurilik ile varol köprüsü arasında bulunmaktadır. Bu bölüme son beyin adı da verilir. Omurilik soğanının içi boz madde, dışında ise ak madde görülür. Beyinden vücuda giden sinirler çapraz oluşum ile giderleri. Yani beynin sağ tarafı vücudun sol tarafını, beynin sol tarafı ise vücudun sağ tarafını kontrol etmektedir. Omurilik soğanında sindirim, boşaltım, dolaşım ve solunum gibi olaylar gerçekleşir. Bunun yanında çiğneme, yutma, yutkunma, kusma, hapşırma gibi vücudun refleksleri de burada kontrol edilmektedir. Bu sebepten ötürü omurilik soğanı insan yaşamı için bir nevi hayat düğümüdür. Omurilik soğanının zedelenmesi ani ölümlere bile yol açabilmektedir.
18.01.2024 23:19:19
Beynin Bölümleri ve Görevleri ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|