TBMM görevleri; Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında maddeler halinde sayılmaktadır. Türkiye Büyük Millet Meclisi 1920 yılında açılmış ve Cumhuriyetin ilanıyla da en demokratik halini almaya başlamıştır. Meclis halkın iradesinin yönetime yansıdığı yerdir. Yarı doğrudan demokrasinin hâkim olduğu ülkemizde halk Anayasa da öngörülen sürede bir partiye ait millet vekilini seçmekte ve çoğunluğu alan partiden başlayacak milletvekilliği siyasi partiler arasında dağıtılmaktadır. Seçilen millet vekilleri de kendisini seçen veya seçmeyen herkesin temsilcisi gibi parlamentoda görev almaktadır. Buna göre meclisin en önemli görevlerinden bir tanesi hukuk devletini gereği olan yasaları yapmaktır. Ancak meclisin sadece yasamayla ilgili faaliyetleri yoktur. Meclis aynı zamanda bünyesinde birçok personel çalıştıran bir kurumdur. Bu personelin sevk ve idaresi için de meclis tıpkı bir idari organ gibi görev ifa etmek zorundadır.
TBMM görevleri nelerdir?
Kanun koymak, değiştirmek ya da kaldırmak: Kanun yapmak için milletvekil veya Bakanlar Kurulu'nun harekete geçmesi gerekir. Bakanlar Kurulu tarafından verilenlere kanun tasarısı, bir milletvekili tarafından verilenlere ise kanun teklifi adı verilir. Teklif ve tasarılar Meclis Başkanlığı'na sunulur. İlgili komisyona havale edilir. Daha sonra da Genel Kurul'da oylanır. Kabul edilmeyen kanun tasarı ve teklifi geri gönderilir. Kabul edilmesi halindeyse 15 gün içinde Cumhurbaşkanının onayına sunulur. Onaya sunulduktan sonra Cumhurbaşkanı tarafından imzalanan kanunlar Resmi Gazete'de yayımlanır ve yürürlüğe girer. Bazı kanunların kabul edilmesi için anayasa da nitelikli çoğunluk aranmaktadır. Kanunları değiştirmek ve kaldırmak da aynı usule tabidir.
Bütçe kanunu ve kesin hesap kanun tasarısını hazırlamak ve görüşmek: Bütçe kanunu diğer kanunlardan farklı özelliklere sahiptir. Bütçe kanunu yıllık olarak yapılır ve Cumhurbaşkanının bütçe kanununu geri gönderme yetkisi bulunmamaktadır. Bu kanun Bakanlar Kurulu tarafından mali yıl başlamadan en az 75 gün önce Meclis'in onayına sunulur. Komisyon tarafından incelenen Bütçe kanun tasarısı Mecliste görüşüldükten sonra mali yıl başlamadan kabul edilir.
Milletler arası antlaşmaları uygun bulmak: Uluslararası Antlaşmalar yayınlandığı tarihten itibaren 2 ay içinde Meclisin onayına sunulur. Milletler arası antlaşmalar usulüne uygun yürürlüğe girdiği takdirde kanun hükmünde sayılır. Hatta bu antlaşmaların iptali istemiyle Anayasa Mahkemesine dahi başvurulamaz. Uluslararası antlaşmaları kabul eden Cumhurbaşkanı olmasına rağmen anlaşmayı bir kanunla uygun bulma yetkisi Meclise aittir.
Bakanlar kuruluna bazı konularda kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi verme: Bakanlar Kurulu kanunlara aykırı olmamak kaydıyla KHK çıkartabilir. Kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi Meclis tarafından kabul edilen bir yetki kanunuyla verilir. Kabul edilen Kanun hükmünde Kararnameler Resmi Gazete'de ilan edilir ve aynı gün meclisin onayına sunulur. Bu işlemle sadece Anayasa da yer alan Sosyal Hak ve Ödevler ile ilgili düzenleme yapılabilir. Ohal ve Sıkıyönetim dönemlerinde çıkartılan KHK'ler için yetki alınmasına gerek yoktur.
Genel ve özel af ilan etme: Meclis nitelikli çoğunluk sağlanması koşuluyla özel ve genel af ilan edebilir. Aranan geçerli oy miktarı meclis üye tam sayısının 3/5' idir. Ancak orman suçları için af yetkisi kullanılamaz.
Meclis iç tüzüğü hazırlamak veya değişiklik yapmak: Meclis iç tüzüğü meclisin çalışma usullerini belirleyen anayasal düzenleyici işlemlerdir. İç tüzüğü de tıpkı Kanunlar gibi Anayasa Mahkemesinin denetimine tabidir. Fakat kanunlardan farklı olarak tüm ülke de değil sadece Meclis yönetiminde kullanılan bir yasal düzenlemesidir.